Geruchten over asielzoekers
De Hoax-Wijzer | 11/09/2015 | Update: 30/09/2015
Sinds de vluchtelingencrisis van 2015 circuleren er heel wat hoaxes en andere ongenuanceerde berichtgevingen over dit onderwerp op sociale media en elders op het internet. Gezien de grote hoeveelheid van zulke berichten, geven we hieronder een beknopt overzicht weer met verwijzingen naar bronnen voor meer informatie.Gezien de grote hoeveelheid hoaxes kan deze lijst onmogelijk ooit volledig zijn. In de regel mogen berichten van extremistische haatblogs en complottheorieënwebsites zoals EJ Bron, Eunmask, European Union Times, InfoWars, WorldNetDaily, JewsNews en Speisa steeds bij voorbaat als een hoax worden beschouwd. Indien één van hun berichten geen hoax zou blijken, is er vast ook informatie over te vinden in gerenommeerde media. In dat geval kan je de complottheorieënwebsites dus overslaan, aangezien zij (in het beste geval) enkel een eenzijdige, propagandistische versie van de feiten weergeven, en meteen je informatie opzoeken via betrouwbare bronnen.
Asielzoekers krijgen 4140 € per maand
Bewering:
De schijnbaar astronomische bedragen die de overheden in België en Nederland uitgeven aan de opvang van asielzoekers zijn onterecht, omdat er in eigen land nog veel mensen in armoede of zelfs dakloos door het leven moeten gaan.
Weerlegging:
Het spreekt voor zich dat de armoede bij mensen in eigen land (zowel gepensioneerden als anderen) de nodige aandacht verdient, en dat hiervoor het nodige budget moet worden vrijgemaakt door de staat. Het armoedeprobleem in eigen land is echter een discussie die op zich dient te worden gevoerd, zonder dit te herleiden tot een drogreden of argument om geen geld vrij te maken voor asielzoekers. Er is altijd wel iemand die het nóg slechter heeft dan jezelf, maar dat betekent niet dat jij daarom minder recht hebt op hulp. Hoewel België jaarlijks zo'n 296 tot bijna 400 miljoen euro spendeert aan de opvang van asielzoekers, liggen de jaarlijkse uitgaven voor de sociale zekerheid daarentegen rond zo'n 100 miljard. In Nederland werd voor 2015 het bedrag van 632 miljoen euro opzij gezet voor de opvang van asielzoekers, wat neer komt op zo'n 0,24% van de totale overheidsuitgaven. De uitgaven aan de ouderenzorg bedraagt echter gemiddeld zo'n 7%, wat dus bijna 30 keer meer is. De uitgaven voor de opvang van asielzoekers zijn dus slechts een peulschil van de uitgaven die de staat doet om armoede te bestrijden of te voorkomen, waardoor het vergelijk tussen een asielzoeker en een arme bejaarde geenszins opgaat.
De vluchtelingen hebben onze hulp helemaal niet nodig, want ze komen toe met smartphones en merkkleding
Bewering:
Asielzoekers zouden onze hulp niet nodig hebben, want ze zijn immers rijk genoeg: anders zouden ze zich toch nooit dure merkkleding en smartphones kunnen veroorloven?
Weerlegging:
De Syrische vluchtelingen zijn geen "gelukszoekers" die hopen te kunnen profiteren van het Europese sociaal vangnet. Ze hebben hun thuisland verlaten omdat het voor velen niet langer veilig is daar te verblijven. Indien je bijna al je bezittingen moet achterlaten om te vluchten, zonder te weten waar je uiteindelijk precies terecht zal komen en of je de reis wel zal overleven, dan neem je logischerwijze die dingen mee die je denkt het meeste nodig te hebben. Dat is enerzijds kleding, en anderzijds een mobiele telefoon om in contact te komen met familie of anderen. Indien wij ons eigen land zouden moeten ontvluchten, zouden we wellicht hetzelfde doen. Voor de opkomst van de terreurgroep IS behoorden vele Syriërs tot de middenklasse, die zich toen nog perfect merkkleding en smartphones konden veroorloven. Het zijn ook de mensen die zich een reis naar andere landen kunnen veroorloven; de armsten onder hen daarentegen niet, zij blijven dan achter en vormen een makkelijk prooi voor de IS-strijders. Lees meer hierover in dit artikel.
De asielzoekers hoeven dus helemaal niet naar hier te komen voor de schamele minimale bedragen van 60 € waar ze een hele week drie maaltijden per dag van moeten zien te bekostigen; in hun thuisland hadden ze vroeger veelal betere levensomstandigheden. Uiteraard bestaan er ook uitzonderingen, en zijn er soms mensen die wel om andere redenen naar Europa proberen te komen, maar zij zijn niet representatief voor de hele vluchtelingenstroom. Die smartphone en merkkledij hebben de asielzoekers niet gekocht met ons belastinggeld, maar hadden ze al in hun bezit voordat ze moesten vluchten. Erkende vluchtelingen in Europa worden begeleid om zo snel mogelijk zelfstandig te wonen en financieel voor hun eigen onderhoud te zorgen; indien zij dan een smartphone of merkkledij kopen wordt dat veelal betaald met geld waar ze hier voor gewerkt hebben - en belastingen hebben betaald aan onze staat.
Hulppakketten worden geweigerd door asielzoekers omdat het niet "halal" is
Bewering: Volgens circulerende verhalen zouden asielzoekers maar liefst 4140 € per maand toegestopt krijgen, wat veel meer is dan het maandelijks bedrag waar een pensioen- of uitkeringsgerechtigde ontvangt. Die bewering circuleert voor zowel België als Nederland.Weerlegging:Het gaat hier om een hoax, dit bedrag wordt niet uitgekeerd aan asielzoekers en ook niet aan erkende vluchtelingen. Dit geldt voor zowel België als voor Nederland. Eventuele uitkeringen in effectief geld liggen in beide landen dan ook een stuk lager. Een uitgebreide bespreking van dit onderwerp vind je in het artikel HOAX: Asielzoekers krijgen 40 € per dag, 1140 € per maand, 4140 € per gezin.Het geld dat de overheid uitgeeft aan de opvang van vluchtelingen gaat ten koste van onze eigen ouderenzorg en daklozen
Nederlandse gezinnen met 4 in postcode moeten vluchtelingen opvangen
Bewering:
Alle gezinnen in Nederland die het cijfer 4 in hun postcode hebben, zouden verplicht worden om vluchtelingen op te vangen in hun huis, als gevolg van een gebrek aan vrijwilligers.
Weerlegging:
Dit bericht is afkomstig van Nieuwspaal, een website die "satirisch nieuws" publiceert en via clickbait-methoden geld probeert te verdienen aan getoonde advertenties. Dit verhaal is dus volkomen nep.
Containers met spullen voor vluchtelingen zitten vol met wapens en munitie
Weerlegging:
Het incident op de videobeelden speelt zich af op de grens tussen Macedonië en Griekenland. De asielzoekers werden dagenlang achter prikkeldraad vastgehouden in het niemandsland tussen Macedonië en Griekenland, soms zelfs in de stromende regen, en slechts enkele honderden mensen per dag werden toegelaten. Zij vroegen niet om voedsel, enkel om toelating en onderdak, en weigerden de voedselpakketten uit protest tegen de erbarmelijke behandeling die ze kregen. Nadien hebben ze de voedselpakketten vooralsnog aanvaard. De situatie heeft aldus niets te maken met halal-voeding of de religie van de asielzoekers, die wellicht lang niet allemaal Moslims waren. Een uitgebreide bespreking van dit onderwerp vind je in het artikel van Hoaxmelding.
Bewering:Videobeelden moeten bewijzen hoe ondankbare Islamitische asielzoekers voedselpakketten weigeren omdat het eten niet "halal" zou zijn bereid.
Weerlegging:
Het gaat hier om een hoax. Dit schip vervoerde geen spullen voor vluchtelingen, maar wel o.a. kantoormeubilair. Er waren wapens aanwezig, in een hoeveelheid die groter was dan toegestaan, en gezien het embargo voor Libië werd het transport tegengehouden. Een uitgebreide bespreking van dit onderwerp vind je in het artikel van Hoaxmelding.
Bewering:Een schip met spullen voor vluchtelingen zou zijn onderschept, omdat de inhoud van de lading in feite vol met wapens en munitie zou zitten.
De foto van het kindje Aylan werd in scene gezet om sympathie te wekken
Foto toont afvalberg achtergelaten door asielzoekers
Bewering:De foto van het kindje genaamd Aylan, dat dood werd aangetroffen nadat het lijkje was aangespoeld op het strand in Turkije, zou in scene gezet zijn. Het lichaam zou zijn verplaatst om er een betere foto van te maken en zo de sympathie van het volk voor de vluchtelingen op te wekken.Weerlegging:
De beweringen zijn op geen enkel bewijs gestoeld, enkel op ver gezochte veronderstellingen. Het betreft hier een complottheorie die vooral door extremistische haatblogs zoals EJ Bron wordt verspreid. De foto's die worden getoond als vermeend bewijs betreffen Galip, het broertje van Aylan dat eveneens dood was aangespoeld. Deze foto's worden eveneens in de media weergegeven, en zijn dus geenszins "gelekt" als onderdeel van een complottheorie.
Foto's van IS-strijder die zich voordoet als asielzoeker
Bewering:Een foto toont een grote hoeveelheid rondslingerend afval, dat zou zijn achtergelaten door de asielzoekers in 2015.Weerlegging:
De foto zelf is echt, maar werd genomen in 2012 en toont een illegale stortplaats in Hongarije. Dat wil echter niet zeggen dat er geen afvalberg kan ontstaan op plaatsen waar grote groepen asielzoekers hebben verbleven. Dit is tevens geen abnormaliteit, gezien de grote hoeveelheid afval die wij zelf achterlaten op festivalterreinen. In tegenstelling tot festivalgangers, hebben asielzoekers vaak een lange en erbarmelijke reis achter de rug, en zijn ze soms ook doorweekt van de regen. Wanneer ze dan droge kleding en dekens ontvangen in vluchtelingenkampen, bestaat de kans dat ze hun natte kleren achterlaten, evenals hun afval, om zo weinig mogelijk met zich mee te moeten dragen. Het is, net zoals op een festivalterrein, niet altijd even evident om iedereen hun afval in vuilbakken te laten gooien, en in bepaalde gevallen zijn er ook niet voldoende vuilbakken voorzien. Een uitgebreide bespreking van dit onderwerp vind je in het artikel van Mimikama.
Bewering:
De terreurgroep Islamitische Staat heeft gebruik gemaakt van de vluchtelingenstroom om zo'n 4000 strijders binnen te smokkelen in Europa.
Weerlegging:
Dit bericht werd in september 2015 vooral gepubliceerd door onbetrouwbare sensatiegerichte media zoals Het Laatste Nieuws, Express UK en Fox News, alsook tal van obscure en dubieuze "nieuwssites", en complottheorieënwebsites zoals Speisa, WorldNewsDaily en InfoWars die vooral paranoïde berichten verzinnen zoals blijkt uit verschillende andere voorbeelden. Allemaal verwijzen ze naar één en dezelfde bron voor hun informatie: Buzzfeed. Dat artikel dateert echter van november 2014, en was dus reeds bijna een jaar oud wanneer andere media het begonnen over te nemen. Buzzfeed is bovendien geen professioneel en betrouwbaar nieuwsmedium maar slechts één van de meer bekende clickbait-websites, en wordt dan ook geregeld helemaal achteraan de lijst van nieuwsmedia geplaatst. Het lijkt erg onwaarschijnlijk dat IS-strijders uitgerekend Buzzfeed zouden kiezen om een interview te geven, als het hun bedoeling is om Europa angst aan te jagen met zulke berichtgevingen. De berichtgeving kon dan ook niet worden geverifieerd met andere, meer betrouwbare nieuwsbronnen.
Niettegenstaande kan niet worden uitgesloten dat IS-strijders gebruik hebben gemaakt van de vluchtelingenstroom om Europa binnen te geraken. Hier waarschuwde een adviseur voor de Libische regering reeds voor in mei 2015. In september 2015 waarschuwde de Libanese onderwijsminister dat er zelfs 20.000 IS-strijders zich onder de asielzoekers zouden bevinden, en ook eerder werd hiervoor reeds gewaarschuwd in Egypte en Italië. Experten waarschuwen echter dat zulke beweringen moeilijk kunnen worden geverifieerd en ingeschat. De (eveneens onbetrouwbare tabloid) Daily Mail publiceerde gelijkaardige beweringen in juli 2015 en oktober 2014, hoewel het hier niet gaat om specifiek 4000 IS-strijders. De kans dat zoveel IS-strijders ongemerkt met de asielzoekers Europa binnen konden geraken is relatief klein: in landen zoals België en Nederland wordt elke asielzoeker immers gescreend en ondervraagd, vaak door meer dan één instantie, wat de kans verhoogt dat IS-strijders vooralsnog worden ontmaskerd, al bestaat er natuurlijk geen 100% garantie. Tevens zou IS het niet kunnen veroorloven om zoveel strijders naar Europa of elders te sturen.
Er hoeft tevens geen twijfel te bestaan over het feit dat Moslimterroristen zich wel degelijk in Europa bevinden, zoals blijkt uit de aanslag op Charlie Hebdo op 7 januari 2015. Strategisch gezien zou het echter een domme zet zijn van IS om openlijk aan te kondigen dat hun strijders zich tussen de asielzoekers bevinden, omdat verhoogde veiligheidsmaatregelen hun plannen zouden kunnen dwarsbomen indien de IS-strijders worden ontmaskerd. Het is ook mogelijk dat IS opzettelijk heeft overdreven met deze dreiging, om zo angst in te boezemen bij de Europese bevolking en wantrouwen te creëren tegenover de Syrische vluchtelingen. De kans dat er in werkelijkheid effectief 4000 IS-strijders zich nu reeds in Europa bevinden kan worden ingeschat als relatief klein, doch niet onbestaande. Dat geldt eveneens voor de kansen dat het interview met Buzzfeed effectief heeft plaatsgevonden.
Tentenkamp in Saoedi-Arabië staat leeg terwijl het land asielzoekers weigert op te vangen
IS heeft 4000 strijders Europa binnengesmokkeld met de vluchtelingenstroom
Bewering:Een circulerende afbeelding toont een foto van een IS-strijder en een foto van een vluchteling. Het zou telkens dezelfde persoon zijn, en bewijs moeten tonen dat deze IS-strijder in Europa is geraakt onder het mom van asielzoeker. Weerlegging:
Beide foto's tonen wel degelijk dezelfde man, genaamd Laith Al Saleh, maar hij is geen IS-strijder en is dat ook in het verleden nooit geweest. De foto links werd gemaakt toen hij in het verleden heeft gevochten voor het Syrische vrijheidsleger, dat streed tegen het regime van Bashar al-Assad. Hij was nooit lid van een religieuze extremistische beweging. De rechtse foto werd genomen toen hij in Kos aan het wachten was om het vliegtuig naar Athene te nemen. Een uitgebreide bespreking van dit onderwerp vind je in het artikel van That's Nonsense.
De bewering dat Saoedi-Arabië vluchtelingen zou weigeren om Europa tot de Moslimwereld in te lijven is op geen enkel gegrond bewijs gestoeld en is louter een propagandistische, islamofobische complottheorie. Zulke beweringen worden dan ook uitsluitend verspreid door complottheorieënwebsites zoals Speisa en Infowars, die vooral paranoïde berichten verzinnen zoals blijkt uit verschillende voorbeelden. In werkelijkheid hebben de Golfstaten reeds $900 miljoen USD (800 miljoen euro) verzameld voor Syrische vluchtelingen. Hoewel Amnesty International beweert dat Saudi-Arabië zowaar nul asielzoekers heeft opgevangen, zijn er sinds 2011 reeds 500.000 Syriërs in Saudi-Arabië opgevangen met een werkvisum. Het huidige beleid is dat Syrische vluchtelingen er enkel worden opgevangen indien er reeds familieleden in Saudi-Arabië wonen. Deze vluchtelingen krijgen dan het recht om te werken, evenals gratis scholing en gezondheidszorg.
Ondanks de argumenten van het Westen (al dan niet terecht) om meer te doen voor de opvang van Syrische vluchtelingen, is de economische, politieke en militaire situatie in de Golfstaten meer ingewikkeld dan veelal wordt gedacht. Zo maken de burgers van de Verenigde Arabische Emiraten en Qatar slechts voor zo'n 10% deel uit van de totale bevolking van hun eigen land, de andere inwoners zijn bijna uitsluitend buitenlanders met een werkvisum. De opvang van duizenden mensen zonder werkvisum is een problematiek die de stabiliteit van de Golfstaten sterk zou kunnen ondermijnen, en waar diens regeringen niet op voorzien zijn. Inmiddels bevindt Saudi-Arabië zich ook in een gewapend conflict met Jemen, wat de stabiliteit evenmin ten goede komt. Het ziet er dus niet naar uit dat deze landen op korte termijn hun beleid omtrent asielzoekers zullen aanpassen.
Syrische vluchtelingen willen allemaal naar Europa, Europeanen weldra in de minderheid
Bewering:
De Syrische vluchtelingen verkiezen schijnbaar allemaal om te vluchten naar Europa, omdat de sociale voorzieningen hier beter zijn. Deze toestroom zou ervoor zorgen dat Europeanen weldra in de minderheid zijn.
Weerlegging:
Het was de Hongaarse premier Viktor Orbán die beweerde dat de toestroom van vluchtelingen ervoor zou zorgen dat de Europeanen weldra in de minderheid zijn, en meer bepaald dat ze "een bedreiging vormen voor Europa's christelijke identiteit". Hoewel de toestroom van asielzoekers ongezien groot is sinds de vluchtelingencrisis van 2015, bestaat hier nochtans geen reëel gevaar voor. Met een totale Europese bevolking van zo'n 743 miljoen inwoners vormen de 350.000 Syrische vluchtelingen die tussen april 2011 en juli 2015 naar Europa kwamen een groep van amper zo'n 0,05%. Aan dit tempo duurt het nog minstens 500 jaar vooraleer ze de helft van de Europese bevolking zouden vormen.
Het is eveneens onjuist dat Europa de meest favoriete bestemming zou zijn van de Syrische vluchtelingen. Turkije mag dan wel de meeste instroom hebben met zo'n 1,9 miljoen asielzoekers, de rest van de top 10 bestaat niet uit Europese landen, zoals Libanon (1,1 miljoen) en Jordanië (1,4 miljoen). Hieruit blijkt heel duidelijk dat de hoeveelheid Syrische vluchtelingen in Europa relatief klein is in verhouding tot de hoeveelheid in sommige niet-Europese landen. De Europese landen waar de meeste asielzoekers naartoe gaan zijn o.a. Duitsland, Frankrijk, Italië en Zweden; de instroom in België en Nederland is in verhouding slechts minimaal.
Foto's van overvolle boot met Syrische, Libische of Europese asielzoekers
Weerlegging:
De foto's van het tentenkamp tonen geen recente situatie, maar dateren reeds van 2010. De zogenaamde "tentenstad" bevindt zich in Mina, in het westen van Saoedi-Arabië en niet ver van de stad Mekka. De tenten werden er geplaatst voor de pelgrims, die er verblijven tijdens de "Hadj", een vijfdaagse pelgrimstocht naar Mekka. Hoewel deze tenten in theorie inderdaad zouden kunnen worden gebruikt voor de opvang van vluchtelingen, vindt het verblijf van de pelgrims voor de Hadj van 2015 plaats van 21 tot 25 september. Dit zou voor een overbevolking zorgen indien de tenten ook nog eens bezet zijn door de pelgrims, aangezien er vaak verschillende mensen samen in één tent verblijven.
Hoewel de tenten in principe wel kunnen dienen voor de opvang van asielzoekers, zouden zij slechts een tijdelijke oplossing bieden, en zijn zij slechts bedoeld voor een tijdelijk verblijf (van pelgrims). Het is immers niet de bedoeling dat een vluchteling, of aldus een erkend asielzoeker, langdurig in een tijdelijke verblijfplaats vertoeft, maar wel dat hij zo snel mogelijk een meer permanente huisvesting vindt en financieel voor zijn eigen onderhoud kan instaan. Dezelfde logica is ook de reden waarom christelijke kloosters in Europa geen oplossing kunnen bieden voor de vluchtelingencrisis.
Bewering:Foto's tonen een gigantisch groot maar leeg tentenkamp in Saoedi-Arabië, wat plaats zou moeten kunnen bieden voor duizenden asielzoekers. Toch zou het land weigeren om Syrische vluchtelingen op te vangen en het tentenkamp leeg laten staan. De reden hiervoor is dat de Arabieren de asielzoekers naar Europa zouden sturen om de landen daar tot Islamitische staten om te vormen.
Bewering:Foto's tonen een boot die overladen is met mensen, die allemaal vluchtelingen zouden zijn. Volgens sommige bronnen zouden het Syrische of Libische vluchtelingen zijn die naar Europa proberen te komen, anderen beweren dat het gaat om Europese vluchtelingen die tijdens "de Wereldoorlog" tot in Noord-Afrika proberen te geraken. Dit zouden hoegenaamd de "grootouders" zijn van de mensen die nu in Europa de grenzen willen sluiten voor vluchtelingen uit Syrië.Weerlegging:
De foto's tonen het vrachtschip Vlora, dat in 1991 werd geënterd door duizenden Albanese vluchtelingen, en vervolgens werd gedwongen om naar Italië te varen. Het communistische bewind was toen ten val gekomen in Albanië, waarna velen het land ontvluchtten omwille van de instabiele economische en politieke situatie. Een uitgebreide bespreking van dit onderwerp vind je in het artikel van Hoaxmelding.
