FRAUDE: Reclame voor leningen in Facebook-groepen

De Hoax-Wijzer | 27/08/2013 | Update: 04/08/2016

Reeds geruime tijd worden Facebook groepen vaak geteisterd door allerhande vormen van spam, gaande van aanbiedingen voor leningen tot de verkoop van zonnebrillen en schoenen. In de meeste gevallen gaat het dan ook om een vorm van oplichting.

Een voorbeeld van zo'n bericht luidt als volgt:

hallo

Ik zocht al jaren voor leningen van banken, maar mijn dossier is altijd al een klein blok laatste minutes.A een gegeven moment draaide ik me aan particulieren. Ik geloofde niet in het lenen van geld, want ik was bedrogen en opgelicht door nep kredietverstrekkers nummer, maar ik een bericht ontvangen van een kredietverstrekker in mijn vak dat mijn e-mail op websites lening aanvraag had toen gaf ik het een schot en het marché.J 'kreeg de juiste persoon een bepaalde geldschieter eerlijk ik zocht het années.J ik verkregen mijn lening waarmee ik nu goed te leven en ik mijn vaste maandelijkse betalingen te betalen.

Hier is zijn e-mail: emanuellefevre @hotmail.fr

Dit is slechts één van vele voorbeelden die in verschillende talen terug te vinden zijn in Facebook groepen. In andere gevallen wordt er een foto met link naar een externe website gepost, om zonnebrillen of schoenen of andere zaken te adverteren, wat totaal niets te maken heeft met het onderwerp van de groep. Uiteraard spreekt het voor zich dat het verstandig is niet in te gaan om zo'n aanbod. Als het een legitieme bank, bedrijf of winkel was, zouden ze zich nooit vergrijpen aan dit soort onethische spampraktijken.

Uiteraard beperkt dit soort spam zich niet enkel tot Facebook, maar verspreidt het zich ook geregeld via e-mail. Het is dan vaak heel eenvoudig om te achterhalen of het hier gaat om frauduleuze spam: je moet antwoorden op een ander e-mail adres dan waarvan het gestuurd is, en dit is vaak een hotmail.com adres en geen adres van een legitiem bedrijf. Vaak bevat de tekst ook heel wat taalfouten.

Hetzelfde geldt in bovenstaand voorbeeld: het staat vol met taalfouten, en is vermoedelijk uit het Frans vertaald met een online vertaler zoals Google Translate. Je wordt ook gevraagd om een e-mail te sturen naar een @hotmail.fr adres, waarbij het meteen duidelijk wordt dat dit geen legitiem bedrijf is maar wel een oplichter. Het profiel waarmee dit gepost wordt is vanzelfsprekend ook vals, en vaak zien we exact dezelfde meermaals gepost worden door verschillende profielen. Telkens zijn de profielen nog maar heel recent aangemaakt.

Hoe vermijd ik spam in mijn Facebook groep?

Ook al weten de meeste mensen wel dat dit soort aanbiedingen voor leningen e.d.m. niet ernstig genomen kunnen worden, blijft het wel een pest om dit soort posts telkens te moeten zien verschijnen in je Facebook groep. Nochtans is het perfect mogelijk om bijna helemaal te voorkomen dat spammers lid worden van je Facebook groep. Hieronder geven we enkele tips mee.

Als je een verzoek krijgt van iemand om lid te worden van je Facebook groep, let dan op het volgende:

1. Kijk of het iemand is waar je gemeenschappelijke vrienden mee hebt. Zoja, is het wellicht geen probleem om die persoon toe te voegen.

2. Kijk of het iemand is die Facebook vrienden heeft die al lid zijn van je groep (Facebook geeft dit aan op de pagina van de verzoeken). Zoja, is het wellicht geen probleem om die persoon toe te voegen.

3. Is geen van bovenstaande het geval, ga dan kijken naar hun profiel. Als het nog maar heel recent (enkele dagen/weken geleden) aangemaakt is, is het waarschijnlijk een vals profiel.

4. Kijk of er iets op het profiel zichtbaar is dat erop wijst dat het gaat om een vals of een echt profiel: zie je dingen staan die er duidelijk op wijzen dat de persoon oprecht interesse heeft in het onderwerp van jouw groep (bv. aanverwante profielfoto, openbare posts, lid van gelijkaardige pagina's/groepen)? Of zie je dingen staan die wijzen op een spammer (geposeerde foto van een zakenman/vrouw, openbare status met spam, foto's waarop enkel geldbriefjes worden afgebeeld, ...)?

5. Van hoeveel groepen is dit profiel reeds lid? Als het gaat om enkele honderden of zelfs tot duizend groepen en meer, gaat het waarschijnlijk om een spammer. Als je zeker wil zijn, neem een kijkje in de lijst van diens groepen: is er een rode draad die wijst op een specifieke interesse, of is het allemaal heel willekeurig en onsamenhangend? In geval van dat laatste gaat het waarschijnlijk om een spammer.

Het opvolgen van deze tips brengt natuurlijk extra werk met zich mee, vooral als blijkt dat er geen gemeenschappelijke vrienden of groepsleden zijn. Hoe groter je groep is, hoe groter de kans dat een spammer het interessant genoeg vindt om er lid van te worden, maar ook hoe groter de kans dat legitieme verzoeken zullen komen van mensen waarvan hun vrienden reeds in de groep zitten.

Sowieso zijn deze tips niet 100% waterdicht: de kans blijft bestaan dat een spammer zijn of haar profiel er zo realistisch mogelijk heeft laten uitzien dat je niets vreemd hebt opgemerkt, en uiteraard is er ook altijd het risico dat je een alsnog legitiem verzoek weigert. Soms moet je je eigen instinct vertrouwen bij het nemen van zo'n beslissing, ervaring leert je na verloop van tijd wel om veel sneller de echte profielen van de valse te onderscheiden.

Als een oplichter er toch in geslaagd is om lid te worden van je groep en spam te posten, ga dan uiteraard in elk geval nooit in op het aanbod. Verspil je tijd niet aan het reageren op de post van de spammer en probeer niet in discussie te gaan. Hoe sneller de spam van je groep verwijderd is, hoe beter voor je groep. Maar let wel: zorg ervoor dat je de spam post rapporteert aan Facebook, én de gebruiker permanent verwijdert uit de groep, voordat je de post wist.

Bij de informatie van je groep kan je duidelijk stellen dat spam niet toegestaan is. Zo kan er in geval van twijfel geen discussie ontstaan met andere groepsleden, en voelen de leden zich ook gerust dat er wel degelijk zal worden opgetreden tegen spam als die toch door de mazen van het net geraakt is.

Indien je meer actief de strijd wil aangaan tegen zulke vormen van fraude, op de hoogte wil blijven van de nieuwe ontwikkelingen hieromtrent, of slachtoffer geworden bent en in contact wil komen met anderen, kan je terecht bij de Facebook-groep "Waarschuwing voor nep accounts en oplichters", een initiatief van Marco Remeeus.