HOAX: Sinaasappels uit Algerije zijn ingespoten met HIV besmet bloed

De Hoax-Wijzer | 06/03/2015 | Update: --

Sinds eind februari 2015 circuleert er op internet een waarschuwing dat sinaasappels uit Algerije ingespoten zouden zijn met bloed dat met HIV werd besmet. Het gaat hier echter om een hoax: er zijn geen besmette sinaasappels aangetroffen, en bovendien is dit onmogelijk aangezien het HIV-virus in die omstandigheden niet kan overleven.

Er circuleren verschillende Nederlandstalige versies van de hoax op Facebook, zoals deze van 27 februari 2015:

Erg hoor !!!!!!!!!!!!Oh lieve mensen voorzichtig met het kopen van sinaasappelen. Ze komen uit Algerije en zijn ingespoten met HIV bloed. Lookout

Op 28 februari 2015 begon zich vervolgens een gelijkaardige versie te verspreiden:

Kreeg ik net van n vriendin door gestuurd

Koop geen sinaasappels hoor, heb net begrepen dat ze uit Algerije komen en ingespoten zijn met hiv besmet bloed.

Doorsturen aub

De oudste versie van de hoax die kan worden getraceerd is een tweet die dateert van 13 december 2014. De Arabische tweet bevat een afbeelding van de sinaasappel, maar maakt geen vermelding van Algerije. Het bericht waarschuwt voor sinaasappels van onbekende oorsprong in Egypte, die zouden zijn geïnjecteerd met bloed dat besmet was met "virus C" (mogelijk hepatitis C). Vermoedelijk circuleerde de hoax ook toen reeds een tijdje, aangezien een nog ouder forumbericht van 9 december 2014 reeds aangaf dat de Consumentenbescherming van Balbrimi ontkende dat fruit geïmporteerd uit Arabische landen bloed zouden bevatten dat besmet is met hepatitis of met AIDS.

Kort nadien, op 19 december 2014, verscheen de hoax op een Arabisch forum waar werd beweerd dat de met AIDS geïnfecteerde sinaasappels massaal afkomstig waren van Libië en Tunesië. Het zou echter duren tot 19 februari 2015 vooraleer de hoax zijn intrede zou doen op Facebook. Hier wordt, op de pagina "Info Constantine", verteld dat de oorsprong van de sinaasappels onbekend is, en dat ze mogelijk vanuit Egypte naar Libië worden geïmporteerd, om dan uiteindelijk bij de Algerijnse douane terecht te komen. Op 24 februari 2015 verscheen dan de eerste versie van de hoax in het Engels, om al snel gevolgd te worden door een Franstalige versie en uiteindelijk op 27 en 28 februari 2015 door een Nederlandstalige versie met telkens dezelfde afbeelding. Ook enkele lokale media zoals Zambian Eye en Yemen Now namen de hoax over.

Het kan sowieso worden uitgesloten dat er sinaasappels in omloop zijn die met HIV besmet bloed zouden bevatten. Het is immers onmogelijk om HIV op deze manier over te dragen: het virus kan niet lang overleven buiten het lichaam, waardoor het niet mogelijk is om HIV op te lopen via voeding. Zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat voeding in contact gekomen zou zijn met bloed dat besmet is met HIV, zou het virus vrijwel onmiddellijk sterven wanneer het in contact komt met lucht. HIV kan hoogstens enkele minuten overleven indien het zich niet in menselijke cellen en menselijke lichaamstemperatuur bevindt, en ook in gedroogd bloed sterft het virus.

Het is, in een extreem geval, dus enkel mogelijk om besmet te geraken indien je een sinaasappel consumeert die onmiddellijk ervoor werd geïnjecteerd met besmet bloed (als de zuren van het sap het virus niet al eerder gedood hebben). Wanneer de sinaasappel dan in de winkel ligt te wachten om door jou gekocht te worden, is er al een veel te lange tijd voorbij gegaan en zou een eventuele aanwezigheid van het HIV-virus volledig vernietigd moeten zijn. Ook het koken van voeding en zelfs je maagzuur zorgen ervoor dat het virus niet kan overleven in geconsumeerde voeding.

De oorsprong van de afbeelding is onbekend, maar hoogstwaarschijnlijk gaat het om een onrijpe bloedsinaasappel, die niet toevallig genoemd is naar diens bloedkleur. Ondanks de bewering dat massa's sinaasappels geïnjecteerd werden, is er geen enkel incident bekend waarbij effectief bloed werd aangetroffen in het fruit. In de gerenommeerde media wordt hier geenszins over bericht, en ook gezondheidsorganisaties hebben geen waarschuwing gelanceerd. Het gaat hier aldus om een hoax die vergelijkbaar is met oudere hoaxes omtrent besmette ananas, ketchup, pizza, Pepsi en geïnfecteerde naalden verstopt in tankstations. Ook beweringen dat fruit uit Thailand in 2013 werd besmet me HIV werden weerlegd door de Thaise ambassade. Het is aldus aangeraden het hoaxbericht niet verder te verspreiden.